Czym różni się psychoterapia od spotkań z psychologiem?

Psycholog jest specjalistą przygotowanym głównie do dokonywania diagnozy, prowadzenia poradnictwa oraz udzielania pomocy w formie terapii wspierającej. Z tego powodu najczęściej skupia się na „tu i teraz”. Opisuje stan pacjenta, doradza i udziela wsparcia w trudnych sytuacjach. Natomiast psychoterapeuta jest osobą, której zadaniem jest leczenie zaburzeń psychicznych w oparciu o konkretną teorię i metodę.

Jak wygląda psychoterapia dziecka i kiedy warto się nad nią zastanowić?

Dziecko, podobnie jak osoba dorosła, może doświadczać różnych problemów w swoim funkcjonowaniu. Objawami mogą być zaburzenia psychosomatyczne (np. bóle, choroby), problemy w relacjach rówieśniczych, zachowaniu, nauce, itp. Terapia z dzieckiem polega głównie na zabawie, umożliwieniu swobodnego tworzenia (np. zabawy, rysowania). Towarzyszy temu oczywiście rozmowa z dzieckiem. Omawianie trudnych przeżyć oraz wewnętrznych konfliktów, prowadzi często do zniwelowania objawów oraz poprawy funkcjonowania na co dzień.

Czy ma znaczenie teoria, w oparciu o którą pracuje terapeuta?

Wszyscy psychoterapeuci mają na celu pomoc pacjentom. Ogromne znaczenie ma relacja jaką nawiązują z osobami, które do nich trafiają oraz osobowość osoby leczącej. Sposób rozumienia problemów pacjenta jest też istotny. Nie wszystkie sposoby leczenia są optymalne dla wszystkich zgłaszających się po pomoc. Dzięki osiągnięciom badaczy (psychoanalityków, terapeutów psychodynamicznych), którzy formułują nowe sposoby pracy, możliwe jest skuteczne pomaganie coraz większej ilości osób w różnych sytuacjach (np. parom, osobom z uzależnieniem). Jako terapeuta staram się na bieżąco zapoznawać z nowymi sposobami pracy poprzez szkolenia i literaturę. Dzięki temu, od pewnego czasu, pracuję też z parami.  

Czy są przeciwwskazania do prowadzenia psychoterapii psychodynamicznej?

W pewnych przypadkach, nie możemy podjąć się leczenia metodą psychodynamiczną. Najczęściej zdarza się to w przypadku osób będących w aktywnej fazie uzależnienia (np. od alkoholu czy narkotyków). Wtedy wskazane jest podjęcie najpierw terapii uzależnień, a potem dalsza praca z psychoterapeutą.

Problemem może być też motywacja zewnętrzna u pacjenta (np. presja rodziny) czy niechęć lub brak zdolności do refleksji. W takich przypadkach praca może być trudna, ale nie zawsze niemożliwa...

Czy psychoterapia może zastąpić leczenie farmakologiczne?

Czasami tak może się stać. Psychoterapia może być bardzo skutecznym narzędziem leczenia, np. w przypadku niektórych osób cierpiących na nerwice, niektóre zaburzenia osobowości czy łagodniejsze formy depresji. Jednak czasami niezbędna jest współpraca pacjenta zarówno z lekarzem, jak też terapeutą.
W pewnych sytuacjach to leczenie farmakologiczne jest kluczowe dla funkcjonowania osoby zgłaszającej się po pomoc, a psychoterapia może być prowadzona dopiero po uzyskaniu poprawy ogólnego stanu zdrowia. W każdym przypadku może być nieco inaczej, dlatego ważne jest by osobiście nawiązać kontakt ze specjalistą.

Czy można prowadzić psychoterapię psychodynamiczną przez internet?

Epidemia COVID-19 zdecydowanie zmieniła podejście do terapii on-line zarówno przez praktyków jak też teoretyków zajmujących się psychoterapią. Oczywiście wciąż w większości pozostajemy na stanowisku, że optymalne warunki do prowadzenia terapii psychodynamicznej czy psychoanalitycznej są w przypadku spotkań bezpośrednich (widzimy się i słyszymy bez zakłóceń). Jednakże w uzasadnionych przypadkach (takim uzasadnieniem jest bez wątpliwości bezpieczeństwo i zdrowie pacjentów oraz terapeuty), przejście na kontakt poprzez komunikatory internetowe czy przez telefon jest niezbędne, a także korzystne. Według badaczy (na razie głównie zagranicznych) praca przez internet przynosi efekty i jest skuteczna. Oczywiście podjęcie decyzji o prowadzeniu terapii on-line jest kwestią indywidualną (zależy od możliwości i preferencji pacjenta, terapeuty oraz konkretnej sytuacji życiowej).